By Belkorpus Жыровічы, невялікае мястэчка ў Гродзенскай вобласці Беларусі, з’яўляецца адным з самых значных духоўных цэнтраў краіны. Яго слава непарыўна звязана з цудатворным абразом Маці Божай Жыровіцкай і велічным Свята-Успенскім манастыром. Хоць першыя згадкі пра святыню на гэтым месцы адносяцца да больш ранняга часу, менавіта 1613 год стаў ключавым у станаўленні манастыра як арганізаванай рэлігійнай інстытуцыі.
Паводле царкоўнага падання, Жыровіцкі абраз Маці Божай быў знойдзены пастушкамі прыкладна ў 1470 годзе (дата лічыцца традыцыйнай, але можа быць і пазнейшай). На месцы цудоўнага з’яўлення была пабудавана спачатку драўляная капліца, а потым і царква. Важным гістарычным кантэкстам для заснавання манастыра стала Берасцейская царкоўная унія, заключаная ў 1596 годзе. Гэтая унія прывяла да стварэння Грэка-Каталіцкай (Уніяцкай) Царквы ў Рэчы Паспалітай і істотна змяніла рэлігійны ландшафт Вялікага Княства Літоўскага.
Вырашальную ролю ў заснаванні манастыра адыграў тагачасны ўладальнік Жыровічаў, уплывовы магнат, кашталян смаленскі (пазней – маршалак ВКЛ) Іван (Ян) Мялешка. Будучы прыхільнікам уніі і перайшоўшы з праваслаўя ў грэка-каталіцтва, Мялешка прыняў рашэнне перадаць Жыровіцкую царкву разам з прылеглымі землямі і маёмасцю манахам Ордэна Святога Васіля Вялікага (базыльянам). Гэты юрыдычны акт, датаваны 1613 г., лічыцца афіцыйным момантам заснавання Жыровіцкага Свята-Успенскага базыльянскага манастыра.
З 1613 года пачынаецца новы этап у гісторыі Жыровічаў. Перадача святыні базыльянам дала магутны штуршок развіццю манастыра. Адразу пасля заснавання, у перыяд паміж 1613 і 1650-мі гадамі, пачынаецца грандыёзнае будаўніцтва мураванага комплексу, уключаючы велічны Успенскі сабор, які стаў архітэктурнай дамінантай і галоўным храмам абіцелі. Манастыр хутка ператварыўся ў найбуйнейшы цэнтр Уніяцкай Царквы на беларускіх землях, важнае месца паломніцтва, адукацыі і культуры.