#тэорыямовы Вучымся адрозніваць беларускія дыялекты У беларускай мове вылучаюцца два вялікія дыялект…

#тэорыямовы
 
Вучымся адрозніваць беларускія дыялекты
 
У беларускай мове вылучаюцца два вялікія дыялектныя масівы: паўночна-ўсходні (віцебскія, магілёўскія, полацкія гаворкі), паўднёва-заходні (гродзенскія, слуцкія, мазырскія гаворкі), да якога таксама часта адносяць палескія гаворкі (паўднёвы захад Брэсцкай вобласці). Паміж гэтымі двума дыялектнымі масівамі знаходзіцца зона сярэднебеларускіх гаворак.
 
Паўночна-ўсходні дыялект
 
1.   Дысімілятыўнае аканне і яканне (калі а (я) пад націскам, дык у ненаціскным складзе будзе любы іншы гук, акрамя а: выда – вады, зімля — зямлі)
2.   Наяўнасць мяккага і цвёрдага р (бярёза)
3.   Прыпадабненне зычных у спалучэнні дн (халонна)
4.   –ць у 3 асобе адзіночнага ліку дзеясловаў І і ІІ спражэння (ідзець)
5.   Формы ядзём, дадзём у 1 асобе множнага ліку
6.   Канчаткі прыметнікаў мужчынскага роду –ый/-ій (добрый) не пад націскам і  –эй/-ей (старэй чалавек) пад націскам
 
Паўднёва-заходні дыялект і палескія гаворкі 
 
1. Поўнае або занаціскное оканне (молоко, сено)
2.   У на месцы ы ў націскных складах (буў)
3.   Еканне, эканне (цебе)
4.   Дыфтонгі іе, уо ў націскных складах (ліета, дуом)
5.   І ў націскных складах замест э, о (літо)
6.   Адсутнасць дзекання, цекання (дед)
7.   Прыстаўны г перад пачатковымі а, у, о (гавечка, гостры, гулей)
8.   Адсутнасць падаўжэння (насене, насенье)
9.   У назоўніках мужчынскага роду множнага ліку пад націскам у давальным склоне –ом/-ём (братом), у месным склоне –ох/-ёх (на канёх)
10. Зваротная часціца –са (мыесса)

 
Сярэднебеларускія гаворкі
 
Не з’яўляюцца асобным дыялектам. Гэта пераходная зона паміж паўночна-ўсходнім і паўднёва-заходнім дыялектамі, якая мае рысы абодвух дыялектаў. Сярэднебеларускія гаворкі з’яўляюцца базай сучаснай беларускай літаратурнай мовы.