By Belkorpus Беларускія дарогі
На вашай вуліцы ўжо заклеілі ямы на асфальце, што ўтварыліся пасля марознай зімы? Як што, бярыце наш тэматычны “дарожны” слоўнік і смела пішыце адпаведны зварот на роднай мове!
І трошкі гісторыі, канешне.
У часы ВКЛ было некалькі транспартных накірункаў: Полацк-Віцебск-Смаленск, Полацк-Браслаў-Вільня, Варшава-Гародня-Вільня, Гародня-Нясвіж-Слуцк, Берасце-Луцк і іншыя. У Статуце ВКЛ 1588 г. была замацавана заканадаўчая база, якая рэгламентавала габарыты дарог, правілы праезду па іх, дарожныя павіннасці (ўтрыманне і рамонт дарог) ды іншае. Пачалі рабіць брукаванкі, тэхніка іх будавання захавалася да нашых часоў.
У Расейскай імперыі пачатак будавання дарог лічыцца 1722г, калі быў сенацкі ўказ аб будаўніцтве грунтовай дарогі Пецярбург-Масква.
Дарогі на тэрыторыі Беларусі ў 17-18 стагоддзях будаваліся па еўрапейскіх нормах, пачалі прымяняць геадэзічныя інструменты. У 19 стагоддзі ўжо была дастаткова разгалінаваная сетка мясцовых і транзітных дарог, як Масква-Варшава, Пецярбург-Кіеў. Гэтыя дарогі былі выкананы па сістэме Мак-Адама (шчэбневае пакрыццё, пясчаная аснова, папярэчны профіль). Усе дарогі былі разлічаны пад гужавы транспарт, і толькі з развіццём аўтатранспарту ў 20 ст. дарогі сталі аўтамабільнымі.
Цяпер агульная працягласць дарог у Беларусі складае 102,4 тыс. км, з якіх 88,6 тыс. км маюць цвёрдае пакрыццё. Працягласць вуліц складае 15,5 тыс. км.
На сучасным этапе ў якасці дарожна-будаўнічых матэрыялаў шырока выкарыстоўваюць:
пясок і друз – рус. щебень;
бітум і цэмент;
асфальта- і цэментабетон.
Кожная дарога праходзіць наступныя жыццёвыя стадыі:
пошукі – рус. изыскания;
праектаванне;
будаванне – рус. возведение;
утрыманне – рус. содержание;
рамонт і рэканструкцыю.
Дарога складаецца з:
землянога палатна і водаадводных збудаванняў;
дарожнага пакрыцця;
штучных збудаванняў;
тэхнічных сродкаў арганізацыі руху;
інжынернага абсталявання.
Адлік адлегласцяў на дарогах з Менску здясняецца ад Кастрычніцкай плошчы, а ў іншых населеных пунктах ад спецыяльных знакаў каля пошты.
А тут можна паглядзець цікавыя архіўныя фоткі, як будаваліся беларускія дарогі дзесяцігоддзі таму:
https://www.movananova.by/zaniatki/zanyatki-200/cikavinki-fota-budaunictva-darog.html