1994. Аляксандар Мілінкевіч ў інтэрвію НН неяк сказаў, што Масква Лукашэнку не падтрымлівала. Не, Ал…

1994. Аляксандар Мілінкевіч ў інтэрвію НН неяк сказаў, што Масква Лукашэнку не падтрымлівала. Не, Алесь, падтрымлівала. Менавіта на Лукашэнку (а не на Кебіча) рабілася асноўная стаўка. Ёсьць сьведчаньне Чубайса (на той час віцэ-прэм’ера, але галоўнае — бліжэйшага да Ельцына чалавека), што, прааналізаваўшы сытуацыю, Лубянка ўбачыла, што Кебіч ня пройдзе. Пазьняк, зразумела, ня мусіў быць абраны ні пры якіх умовах. Стаўка была зробленая на Лукашэнку. Кебічу дасталіся пацалункі, Лукашэнку – рэальная падтрымка (у тым ліку і па лініі КГБ).

У 1994 Масква магла б рэальна паўплываць на карысьць Кебіча нават толькі адным, але вельмі эфэктным крокам.

Калі вы прачытаеце стэнаграмы тэлевыступаў і дэбатаў Кебіча і Лукашэнкі (а людзі майго пакаленьня памятаюць гэта і без стэнаграмаў), вы убачыце, што самай гарачай тэмай было – увядзеньне расейскага рубля. Так, большасьць насельніцтва прагла ўвядзеньня расейскага рубля яшчэ болей, чым вяртаньня ў СССР. Ён лічыўся (і быў) ў некалькі разоў мацнейшы за беларускага “зайчык” (абвал “зайчыка” быў стваораны штучна, гэта асобная тэма).

І Лукашэнка з Кебічам спрачаліся, хто хутчэй дамовіцца з Ельцыным пра ўвядзеньне расейскага рубля. Гэтая тэма чырвонай ніткай праходзіла праз усю выбарчую кампанію.

Кебіч ледзь не на каленях прасіў Чарнамырдзіна (тагачасны прэм’ер РФ) прыслаць у Менск хоць некалькі вагонаў расейскіх рублёў. Гэта ведалі і дэпутаты-кебічысты, і дэпутаты БНФ, і мне дзіўна, што пра гэта неяк хутка забыліся (пасьля перамогі Лукашэнкі тэма страціла актуальнасьць, але гісторыкі не павінны яе ігнараваць).

Гэтыя тры-чатыры вагоны не склалі б і 1/1000 часткі затратаў, якія праз паўгады Масква пачне выдаткоўваць на першую чачэнскую вайну.

У нейкі момант (ужо пасьля першага туру) Кебіч папрасіў Чарнамырдзіна прыслаць вагоны хаця б на некалькі дзён – пасьля выбараў бы іх, не разгружаючы, адправілі б назад, у Маскву.

Чарнамырдзін даў Кебічу смачны мужчынскі пацалунак (увекавечаны на класічным фота Сяргея Грыца), але выратаваць “крепкого хозяйственника» адмовіўся.

Ці забясьпечыў бы расейскі рубель перамогу Кебіча? Думаю, у другім туры выбараў – ужо не, а перад ім – магчыма. Што несумненна, адмова – дакладны паказчык рэальных ставак Масквы.

Чарнамырдзін Кебічу адмовіў, бо ў Лубянкі і адпаведна Крамля быў іншы фаварыт – Лукашэнка.