By Belkorpus 
https://www.facebook.com/share/1AcYWQG5tK/
22–24 сакавіка 1944 года, каля італьянскай вёскі Макосінэ на ўскрайку лініі Густава, разгарэўся крывавы бой. Польскі Другі корпус генерала Андэрса штурмаваў нямецкія пазіцыі, пракладаючы дарогу да галоўнай мэты кампаніі манастыра Монтэ-Касіна.
У гэтым корпусе тры–пяць тысяч беларусаў. Большасць з Гродзеншчыны, Баранавіцкага, Навагрудскага, Пінскага паветаў, што былі часткай Заходняй Беларусі (да 1939 у складзе Польшчы).
Хто гэтыя людзі? Як яны туды трапілі?
У 1939 годзе, калі савецкія войскі занялі Заходнюю Беларусь, многія беларусы у тым ліку польскія салдаты, настаўнікі, свяшчэннікі, селяне былі дэпартаваныя ў Сібір, Казахстан, Архангельскую вобласць.
У 1941-м пасля падпісання дагавора Сікорскі /Майскі і абвяшчэння амністыі для палякаў, у СССР пачалося фармаванне Польскага войска ў выгнанні. Армія Андэрса фарміравалася на тэрыторыі Узбекістана і Казахстана і там жа запісваліся беларусы , якія на той момант знаходзіліся ў лагерах.
У 1942–1943 гг. корпус перакінулі ў Іран, потым у Палестыну, Ірак, Егіпет. І нарэшце у Італію.
Беларусы ў баях пад Макосінам і Монтэ-Касіна
Сярод фармаванняў, дзе ваявалі беларусы:
– 5-я Крэсаўская пяхотная дывізія
– 3-я Карпацкая стралковая дывізія
– 2-гі Брытанскі корпус (часова падпарадкоўваўся)
– асобныя сапёрныя, транспартныя, медыцынскія падраздзяленні
21–24 сакавіка 1944 года: бітва пад Макосінам жорсткая бітва ў гарах.
Сотні забітых, тысячы параненых. Сярод загінулых не менш за 30 беларусаў.
Імёны, якія варта ведаць:
– Аляксандр Рамановіч, нарадзіўся пад Навагрудкам. Падпаручнік, загінуў 23 сакавіка, пры абароне пераправы.
– Янка Савіч, медыцынскі інструктар. Вярнуўся з савецкага лагера, вывучаў беларускую гісторыю. Загінуў у красавіку 1944.
– Уладзіслаў Кандратовіч, капрал з Піншчыны, узнагароджаны Крыжам Храбрасці. Паранены пад Макосінам.
– Язэп Ліхадзедаў, вёў дзённік па-беларуску з 1942 па 1945, яго запісы цяпер захоўваюцца ў Лондане.
Яны змагаліся супраць нацысцкай імперыі, гэтак жа, як сённяшнія беларусы змагаюцца супраць расійскай.
– Яны былі часткай еўрапейскага супраціву, хоць савецкая прапаганда пра іх маўчала.
– Яны не былі «палякамі» яны пісалі дадому па-беларуску, марылі пра сваю краіну.
Сёння ў складзе палка імя Кастуся Каліноўскага змагаюцца беларусы, многія з якіх таксама былі вымушаныя бегчы з краіны, прайсці праз лагер, СІЗА, падполле, эміграцыю.
І зноў:
– не на сваёй зямлі,
– не пад уласным сцягам,
– але зноў на правым баку гісторыі.
1944 / 2024 адна лінія, адна Беларусь
Тады – Макосін. Цяпер – Бахмут.
Тады – гітлераўскі Рэйх. Цяпер – расійская імперыя.
Тады – чужы мундзір. Цяпер – украінскі камуфляж.
Але сэнс той самы: змагацца за свабоду – не толькі сваю, але і іншых.
22–24 сакавіка 1944 года, каля італьянскай вёскі Макосінэ на ўскрайку лініі Густава, разгарэўся крывавы бой. Польскі Другі корпус генерала Андэрса штурмаваў нямецкія пазіцыі, пракладаючы дарогу да галоўнай мэты кампаніі манастыра Монтэ-Касіна.
У гэтым корпусе тры–пяць тысяч беларусаў. Большасць з Гродзеншчыны, Баранавіцкага, Навагрудскага, Пінскага паветаў, што былі часткай Заходняй Беларусі (да 1939 у складзе Польшчы).
Хто гэтыя людзі? Як яны туды трапілі?
У 1939 годзе, калі савецкія войскі занялі Заходнюю Беларусь, многія беларусы у тым ліку польскія салдаты, настаўнікі, свяшчэннікі, селяне былі дэпартаваныя ў Сібір, Казахстан, Архангельскую вобласць.
У 1941-м пасля падпісання дагавора Сікорскі /Майскі і абвяшчэння амністыі для палякаў, у СССР пачалося фармаванне Польскага войска ў выгнанні. Армія Андэрса фарміравалася на тэрыторыі Узбекістана і Казахстана і там жа запісваліся беларусы , якія на той момант знаходзіліся ў лагерах.
У 1942–1943 гг. корпус перакінулі ў Іран, потым у Палестыну, Ірак, Егіпет. І нарэшце у Італію.
Беларусы ў баях пад Макосінам і Монтэ-Касіна
Сярод фармаванняў, дзе ваявалі беларусы:
– 5-я Крэсаўская пяхотная дывізія
– 3-я Карпацкая стралковая дывізія
– 2-гі Брытанскі корпус (часова падпарадкоўваўся)
– асобныя сапёрныя, транспартныя, медыцынскія падраздзяленні
21–24 сакавіка 1944 года: бітва пад Макосінам жорсткая бітва ў гарах.
Сотні забітых, тысячы параненых. Сярод загінулых не менш за 30 беларусаў.
Імёны, якія варта ведаць:
– Аляксандр Рамановіч, нарадзіўся пад Навагрудкам. Падпаручнік, загінуў 23 сакавіка, пры абароне пераправы.
– Янка Савіч, медыцынскі інструктар. Вярнуўся з савецкага лагера, вывучаў беларускую гісторыю. Загінуў у красавіку 1944.
– Уладзіслаў Кандратовіч, капрал з Піншчыны, узнагароджаны Крыжам Храбрасці. Паранены пад Макосінам.
– Язэп Ліхадзедаў, вёў дзённік па-беларуску з 1942 па 1945, яго запісы цяпер захоўваюцца ў Лондане.
Яны змагаліся супраць нацысцкай імперыі, гэтак жа, як сённяшнія беларусы змагаюцца супраць расійскай.
– Яны былі часткай еўрапейскага супраціву, хоць савецкая прапаганда пра іх маўчала.
– Яны не былі «палякамі» яны пісалі дадому па-беларуску, марылі пра сваю краіну.
Сёння ў складзе палка імя Кастуся Каліноўскага змагаюцца беларусы, многія з якіх таксама былі вымушаныя бегчы з краіны, прайсці праз лагер, СІЗА, падполле, эміграцыю.
І зноў:
– не на сваёй зямлі,
– не пад уласным сцягам,
– але зноў на правым баку гісторыі.
1944 / 2024 адна лінія, адна Беларусь
Тады – Макосін. Цяпер – Бахмут.
Тады – гітлераўскі Рэйх. Цяпер – расійская імперыя.
Тады – чужы мундзір. Цяпер – украінскі камуфляж.
Але сэнс той самы: змагацца за свабоду – не толькі сваю, але і іншых.