By Belkorpus 
Амаль на мяжы з Літвой з боку Беларусі стаіць крыж, на якім па-беларуску напісана ” Жыхарам вёскі Лаўжы,загінуўшым пад час баявых дзеянняў 23 лютага 1945 года.” Аднак,фронт ужо быў далёка на захадзе ў Нямеччыне. Якія маглі быць баявыя дзеянні на тэрыторыі сучаснага Ашмянскага раёна?
Справа ў там,што пасьля вызвалення мясцовасьці Чырвонай Арміяй ,супраць яе пачалі дзейнічаць асобныя аддзелы польскай Арміі Краёвай. Падраздзяленні савецкага НКУС знайшлі аддзел самаабароны АК у вёсцы Лаўжы. НКУС-аўцы не абмежаваліся забойствам каля 50 байцоў АК. Яны вырашылі расстраляць усіх мірных жыхароў- у тым ліку жанчын і дзяцей- і спаліць хаты.
Выжылі толькі чатыры чалавекі :муж,жонка і дачка Дзедудейчыкі, якія схаваліся ў акопе пад бярвенняў дома і хлопец,якому ў тую жудасную ноч пашчасьціла быць ў Вільні.
У Лаўжах загінулі ня толькі акоўцы і няшчасныя жыхары Лаўжоў. У ачэпленую войскамі вёску заганялі ўсіх, хто раптам апынаўся на дарозе. Гэтая апэрацыя больш падобная да карнай акцыі, чым да бою.
Справа ў там,што пасьля вызвалення мясцовасьці Чырвонай Арміяй ,супраць яе пачалі дзейнічаць асобныя аддзелы польскай Арміі Краёвай. Падраздзяленні савецкага НКУС знайшлі аддзел самаабароны АК у вёсцы Лаўжы. НКУС-аўцы не абмежаваліся забойствам каля 50 байцоў АК. Яны вырашылі расстраляць усіх мірных жыхароў- у тым ліку жанчын і дзяцей- і спаліць хаты.
Выжылі толькі чатыры чалавекі :муж,жонка і дачка Дзедудейчыкі, якія схаваліся ў акопе пад бярвенняў дома і хлопец,якому ў тую жудасную ноч пашчасьціла быць ў Вільні.
У Лаўжах загінулі ня толькі акоўцы і няшчасныя жыхары Лаўжоў. У ачэпленую войскамі вёску заганялі ўсіх, хто раптам апынаўся на дарозе. Гэтая апэрацыя больш падобная да карнай акцыі, чым да бою.
Крыніцы: Мотолько