Генеральная Асамблея ААН зноў стала пляцоўкай, дзе адбылося выпрабаванне на сумленне і прынцыповасць. Украінскі праект рэзалюцыі, які называе вайну Расіі супраць Украіны менавіта агрэсіяй і вайной, а не нейтральным “канфліктам”, як у амерыканскім варыянце, падтрымалі 93 краіны. Гэта важны сігнал сусветнай супольнасці – Расія не можа працягваць забіваць, руйнаваць і акупаваць, не сутыкаючыся з асуджэннем.
Аднак 18 краін усё ж выступілі супраць, яшчэ 65 – аддалі перавагу пазіцыі маўклівай згоды, устрымаўшыся. Хто ж гэтыя 18? Сярод іх – вядомыя аўтарытарныя рэжымы, краіны-сатэліты Масквы, а таксама тыя, хто, здаецца, дэкларуе дэмакратычныя каштоўнасці, але на справе паказвае цынічны прагматызм. Прадказальна, што супраць выступілі Беларусь і Расія – краіны, дзе кіруюць рэжымы, што душаць уласныя народы, знішчаюць палітычную апазіцыю і залежаць адзін ад аднаго. Лукашэнкаў рэжым стаў фактычным саўдзельнікам вайны, а Беларусь – плацдармам для расійскай агрэсіі.
Далей – пералік дыктатур і аўтарытарных рэжымаў: Буркіна-Фасо, Бурундзі, ЦАР, ДР Конга, Экватарыяльная Гвінея, Эрытрэя, Судан, Малі, Нігерыя, Нікарагуа. Кожная з гэтых краін або залежыць ад расійскіх наймітаў накшталт “Вагнера”, або проста мае рэпрэсіўныя рэжымы, якія не цікавяцца правамі чалавека і міжнародным правам.
Але далей спіс становіцца яшчэ больш цынічным. Ізраіль і ЗША – дзве краіны, якія заўсёды кажуць пра дэмакратыю, правы чалавека і міжнародныя нормы, – аказаліся ў адной лодцы з Расіяй. Ізраіль, які сам цярпеў ад вайны і тэрарызму, чамусьці не жадае прызнаваць відавочны факт: Расія вядзе бязлітасную агрэсіўную вайну супраць Украіны. Ці звязана гэта з імкненнем захоўваць асаблівыя адносіны з Масквой, якая мае ўплыў у Сірыі? Або Ізраіль проста выкарыстоўвае падвойныя стандарты?
ЗША таксама здзіўляюць. Краіна, якая пастаўляе Украіне зброю і падтрымлівае санкцыі супраць Расіі, чамусьці не падтрымала дакумент, што наўпрост называе рэчы сваімі імёнамі. Магчыма, Вашынгтон вырашыў згуляць у дыпламатычныя гульні, не жадаючы яшчэ больш раздражняць Крэмль? Але ці можна гэта апраўдаць, калі гаворка ідзе пра забойствы, злачынствы супраць чалавечнасці і вайсковыя злачынствы?
Маўклівая згода 65 краін – гэта таксама маральны правал, бо 65 дзяржаў вырашылі “не ўплутвацца”, устрымаўшыся ад галасавання. Гэта сведчыць толькі пра адно – страх або адсутнасць маральнай пазіцыі. Устрымацца – значыць фактычна заплюшчыць вочы на вайну, пакінуць Украіну сам-насам з агрэсарам. Але гэтае галасаванне важна, кожная такая рэзалюцыя – гэта яшчэ адзін крок да таго, каб свет нарэшце даў адназначную ацэнку дзеянням Расіі. Пакуль будуць існаваць тыя, хто закрывае вочы або нават адкрыта падтрымлівае агрэсара, вайна будзе працягвацца.
Украіна змагаецца не толькі за сваю свабоду, але і за тое, каб міжнароднае права не ператварылася ў пусты гук. І тое, што 93 краіны падтрымалі гэты дакумент, паказвае – свет яшчэ не страціў сумленне. Але што гэта значыць для тых, хто адварочваецца? Гэта значыць толькі адно: калі-небудзь і ім давядзецца сутыкнуцца з наступствамі ўласнай безнадзейнасці і цынізму.