By Belkorpus Мітрапаліт Кіеўскі:
Пасля смерці першага ўніяцкага мітрапаліта Міхаіла Рагозы ў 1599 годзе, Іпацій Пацей быў абраны яго наступнікам і стаў Уніяцкім Мітрапалітам Кіеўскім, Галіцкім і ўсяе Русі. На гэтай пасадзе ён праявіў сябе як энергічны адміністратар і абаронца унійнай Царквы.
Яго мітрапаліцтва было перыядам цяжкай барацьбы за ўмацаванне Уніі. Ён сутыкнуўся з моцным супрацівам з боку праваслаўных, якія не прынялі унію, казацтва і часткі шляхты. Пацей актыўна працаваў над стварэннем уніяцкіх царкоўных структур, засноўваў школы і семінарыі для падрыхтоўкі духавенства, падтрымліваў кнігадрукаванне. Ён імкнуўся пашырыць уплыў Уніі, часам ужываючы і адміністрацыйныя метады.
Літаратурная і палемічная дзейнасць:
Іпацій Пацей быў не толькі царкоўным іерархам і палітыкам, але і выбітным пісьменнікам-палемістам свайго часу. Яго пяру належаць шматлікія творы, накіраваныя на абгрунтаванне і абарону Берасцейскай уніі, а таксама на крытыку яе праціўнікаў. Сярод найбольш вядомых яго прац:
«Унія, або выклад преднейшых артыкулов ку з’одноченью Греков с костелом Римским належащых» (Вільня, 1595) – адзін з першых тэарэтычных трактатаў уніі.
«Справядлівае апісанне ўчынкаў і справы сінодавай і апостальскай абароны…» (Вільня, 1597) – абарона Берасцейскага сабора.
«Antirysis» («Антырызіс», або «Супраць герэзіі») (Вільня, 1599/1600) – палемічны адказ на твор «Апокрысіс» Хрыстафора Філалета.
«Гармонія, альбо згода веры, сакраментаў і цырымоній святой Усходняй царквы з Касцёлам Рымскім» (Вільня, 1608) – спроба паказаць адсутнасць супярэчнасцяў паміж усходнім і заходнім абрадамі ў рамках уніі.
Творы Пацея адрозніваюцца эрудыцыяй, логікай, яркай мовай і з’яўляюцца каштоўнай крыніцай па гісторыі рэлігійнай барацьбы і развіцця палемічнай літаратуры Беларусі і Украіны.
Спадчына і значэнне:
Іпацій Пацей памёр 18 ліпеня 1613 года ва Уладзіміры-Валынскім і быў пахаваны там жа, у катэдральным саборы.
Несумненна, Іпацій Пацей быў адной з самых уплывовых фігур свайго часу. Як дыпламат, тэолаг, адміністратар і пісьменнік, ён адыграў вырашальную ролю ва ўсталяванні Берасцейскай уніі, якая на стагоддзі вызначыла рэлігійную сітуацыю на беларускіх і ўкраінскіх землях і стала важным фактарам культурнага і нацыянальнага развіцця гэтых народаў. Яго дзейнасць – яскравы прыклад складанага перапляцення рэлігійных памкненняў, палітычных інтарэсаў і культурных працэсаў у гісторыі Усходняй Еўропы.