Айцец Канстанцін Маскалік: Шлях душпастыра ў віхурах XX ст Канстанцін (Кастусь) Маскалік (1918–2010)…

Айцец Канстанцін Маскалік: Шлях душпастыра ў віхурах XX ст

Канстанцін (Кастусь) Маскалік (1918–2010) — выдатная постаць у гісторыі беларускага рэлігійнага і культурнага жыцця ў эміграцыі, грэка-каталіцкі святар, які прысвяціў сваё жыццё служэнню Богу і беларускаму народу. Яго жыццёвы шлях, напоўнены драматычнымі падзеямі і нястомнай працай, з’яўляецца яскравым сведчаннем веры і адданасці сваім ідэалам.

Нарадзіўся будучы святар 28 мая 1918 г. у мястэчку Гарадзея, непадалёк ад Нясвіжа, у сялянскай сям’і. Рана асірацеўшы, Кастусь выхоўваўся ў сваякоў. Пасля заканчэння сямігадовай школы ён два гады правёў пры Жыровіцкім праваслаўным манастыры. Яшчэ ў юнацтве ён зацікавіўся ўсходнім абрадам у еднасці з Рымскім Пасадам і нават правёў некаторы час у грэка-каталіцкім манастыры айцоў-студытаў ва Уніве (Украіна).

Другая сусветная вайна карэнным чынам змяніла яго лёс. У 1941 г. Маскалік быў мабілізаваны ў Чырвоную Армію. Як ураджэнец Заходняй Беларусі, якая да 1939 г. уваходзіла ў склад Польшчы, ён здолеў далучыцца да Арміі Андэрса. Разам з 2-м Польскім корпусам ён прайшоў праз Іран, Ірак, Палестыну і Егіпет, удзельнічаў у Італьянскай кампаніі, у тым ліку ў знакамітай бітве пад Монтэ-Касіна.

Пасля заканчэння вайны Канстанцін Маскалік вырашыў прысвяціць сябе святарскаму служэнню. У 1947 г. ён паступіў у Папскую калегію “Русікум” у Рыме — цэнтр падрыхтоўкі святароў усходняга абраду. 10 красавіка 1955 г. ён прыняў святарскія свячанні з рук украінскага грэка-каталіцкага архібіскупа Івана Бучкі.

Святарская дзейнасць айца Канстанціна была непарыўна звязана з беларускай дыяспарай. Адразу пасля пасвячэння ён быў накіраваны ў Лондан для службы ў Беларускай каталіцкай місіі. У 1958 г. яго пераводзяць у Парыж, дзе ён узначаліў аналагічную місію ў Францыі.

Значным перыядам у жыцці святара стала праца ў беларускай секцыі Радыё Ватыкана з 1962 па 1984 год. Дзякуючы яго намаганням, голас Апостальскай Сталіцы гучаў на беларускай мове, несучы слова веры і надзеі суайчыннікам па абодва бакі “жалезнай заслоны”.

З 1985 г. і да канца свайго жыцця а. Канстанцін Маскалік зноў служыў у Лондане, апякуючыся беларускімі грэка-католікамі ў Вялікабрытаніі. Ён адышоў у вечнасць 12 красавіка 2010 г. у Лондане на 92-м годзе жыцця, пакінуўшы пасля сябе светлую памяць як пра сціплага, але самаадданага душпастыра, які ўсё сваё жыццё прысвяціў служэнню беларускай справе і адраджэнню Уніі.